Zeszyty Metodyczne Rachunkowości nr 19 (643) z dnia 1.10.2025
Warunki zaliczenia umowy zawartej przez korzystającego z finansującym do leasingu finansowego
Spółka zawarła z firmą leasingową umowę leasingu na samochody osobowe. Umowa została nazwana leasingiem operacyjnym i zawiera zapis, że amortyzacji dokonuje finansujący. Czy dla celów bilansowych spółka może uznać ten leasing za finansowy? Co decyduje o zakwalifikowaniu umowy przez korzystającego do leasingu finansowego, ujęciu samochodów jako składników majątku spółki oraz dokonywaniu ich amortyzacji?
| Umowę uznaje się dla celów bilansowych za leasing finansowy, ze wszystkimi tego konsekwencjami, jeżeli spełnia ona co najmniej jeden z siedmiu warunków wymienionych w art. 3 ust. 4 ustawie o rachunkowości. Nie ma tu znaczenia, że umowa została nazwana leasingiem operacyjnym i zawiera zapis o dokonywaniu amortyzacji przez finansującego. |
Według art. 3 ust. 4 ustawy o rachunkowości, jeżeli jednostka przyjęła do używania obce środki trwałe na mocy umowy, zgodnie z którą jedna ze stron (finansujący) oddaje drugiej stronie (korzystającemu) środki trwałe do odpłatnego używania lub również pobierania pożytków na czas oznaczony, środki te zalicza się do aktywów trwałych korzystającego pod warunkiem, że umowa spełnia co najmniej jeden z siedmiu warunków określonych w tym przepisie. Umowę taką kwalifikuje się do umów leasingu finansowego. Jeżeli natomiast umowa nie spełnia żadnego z wymienionych w art. 3 ust. 4 ustawy o rachunkowości warunków, kwalifikuje się ją do umów leasingu operacyjnego. Warunki określone w ustawie o rachunkowości, decydujące o kwalifikacji umowy leasingu uszczegóławia pkt 4.2 Krajowy Standard Rachunkowości nr 5 "Leasing, najem i dzierżawa" (KSR nr 5) w sposób przedstawiony w poniższej tabeli.
| Warunki dotyczące klasyfikacji umów leasingu oraz ich wyjaśnienie | ||
| Lp. | Warunek | Wyjaśnienie |
| 1. | Umowa przenosi własność przedmiotu umowy na korzystającego po zakończeniu okresu, na który została zawarta | Warunek ten jest spełniony, jeżeli umowa leasingu przewiduje, że po jej zakończeniu następuje nieodpłatne przeniesienie własności przedmiotu leasingu na korzystającego. Ma to zazwyczaj miejsce, jeżeli opłata końcowa została wliczona w opłaty podstawowe uiszczane w okresie leasingu |
| 2. | Umowa zawiera prawo do nabycia przedmiotu umowy przez korzystającego, po zakończeniu okresu na jaki została zawarta, po cenie niższej od jego wartości rynkowej z dnia nabycia | Warunek ten jest spełniony, jeżeli korzystający ma prawo do nabycia stanowiącego przedmiot leasingu składnika aktywów za cenę, która - według przewidywań - będzie na tyle niższa od jego wartości rynkowej (godziwej) ustalonej na dzień zrealizowania tego prawa, że w momencie rozpoczęcia leasingu istnieje wystarczająca pewność, iż korzystający z tego prawa skorzysta. Określając wartość rynkową, aktualną na dzień nabycia przedmiotu leasingu po zakończeniu okresu umowy, strony umowy mogą za wzorzec przyjąć wartość rynkową (godziwą) porównywalnego składnika aktywów, znajdującego się w podobnym stanie technicznym i charakteryzującego się podobnym zużyciem na dzień zawarcia umowy leasingu |
| 3. | Okres, na jaki umowa leasingu została zawarta, odpowiada przeważającej części przewidywanego okresu ekonomicznej użyteczności przedmiotu leasingu, przy czym nie może być on krótszy niż 3/4 tego okresu | Szacując przewidywane okresy ekonomicznej użyteczności składników aktywów, będących przedmiotem umowy leasingu, strony umowy mogą przyjąć okresy ekonomicznej użyteczności porównywalnych składników aktywów albo okresy ekonomicznej użyteczności leżące u podstaw powszechnie stosowanych stawek amortyzacyjnych |
| 4. | Suma opłat leasingowych, pomniejszonych o dyskonto, ustalona na moment rozpoczęcia okresu leasingu i przypadająca do zapłaty w okresie obowiązywania umowy, przekracza 90% wartości rynkowej przedmiotu umowy na ten dzień. W sumie opłat uwzględnia się wartość końcową przedmiotu umowy, którą korzystający zobowiązuje się zapłacić za przeniesienie na niego własności tego przedmiotu. Nie zalicza się do sumy opłat warunkowych opłat leasingowych ani płatności na rzecz finansującego za świadczenia dodatkowe, podatków oraz składek na ubezpieczenie tego przedmiotu, jeżeli korzystający pokrywa je niezależnie od opłat za używanie | Jeżeli płatności za świadczenia dodatkowe (np. opłaty za serwis przedmiotu leasingu) są uiszczane na rzecz finansującego wraz z opłatami podstawowymi (tzn. korzystający nie ma możliwości zawarcia umowy leasingu bez jednoczesnego zawarcia umowy o serwis) a usługi te nie przynoszą korzystającemu dodatkowych korzyści, to zalicza się je do sumy opłat leasingowych. Do zdyskontowania sumy opłat leasingowych stosuje się stopę procentową leasingu, aktualną na dzień zawarcia umowy, a w przypadku jej braku stopę procentową korzystającego, aktualną na dzień zawarcia umowy |
| 5. | Umowa zawiera przyrzeczenie finansującego do zawarcia z korzystającym kolejnej umowy o oddanie w odpłatne używanie tego samego przedmiotu lub przedłużenie umowy dotychczasowej, na warunkach korzystniejszych od przewidzianych w dotychczasowej umowie | Warunek ten jest spełniony, gdy umowa przewiduje możliwość zatrzymania przedmiotu umowy lub wymiany przedmiotu umowy na inny równoważny i objęcia go umową leasingu na warunkach znacznie korzystniejszych od przewidzianych w dotychczas obowiązującej umowie, tak, że na dzień zawarcia umowy jest wystarczająco pewne, że korzystający skorzysta z możliwości przedłużenia umowy. W takim wypadku rozpatruje się łącznie umowę pierwotną i przedłużoną i sprawdza, czy jako całość spełnia kryteria wymienione w punktach 1-4, 6 oraz 7 |
| 6. | Umowa przewiduje możliwość wypowiedzenia umowy, z zastrzeżeniem, że wszelkie powstałe z tego tytułu koszty i straty poniesione przez finansującego pokrywa korzystający | Warunek ten jest spełniony, jeżeli umowa przewiduje, że w razie jej wypowiedzenia przed końcem okresu obowiązywania korzystający zobowiązany jest uiścić karę umowną, która kwotowo jest istotna. Przyjmuje się, że kara umowna wraz z dotychczasowymi opłatami leasingowymi z zasady pokrywa inwestycję leasingową netto oraz ewentualne dodatkowe koszty finansującego związane bezpośrednio z wcześniejszym zakończeniem umowy |
| 7. | Przedmiot umowy został dostosowany do indywidualnych potrzeb korzystającego. Bez wprowadzania w nim istotnych zmian może on być używany wyłącznie przez korzystającego | Aktywa będące przedmiotem umowy leasingu mogą mieć na tyle specjalistyczny charakter, że tylko aktualny korzystający może je używać bez dokonywania ich istotnych zmian. Jeżeli, mimo specjalistycznego charakteru przedmiotu umowy, może go używać inny korzystający bez dokonywania przeróbek, ulepszeń itp., warunek nie jest spełniony |
Należy zaznaczyć, iż kwalifikacji umowy leasingu dokonuje się na moment rozpoczęcia leasingu. Zazwyczaj strony umowy, finansujący i korzystający, kwalifikują umowę leasingu jednakowo. Możliwe jest jednak, iż ta sama umowa leasingu zostanie inaczej zakwalifikowana przez korzystającego i finansującego (por. pkt 4.1. KSR nr 5). W przypadku zatem gdy umowa, o której mowa w pytaniu, spełnia co najmniej jeden z wymienionych w powyższej tabeli warunków, dla celów bilansowych korzystający powinien potraktować ją jak leasing finansowy. Nie ma tu znaczenia, że została ona nazwana leasingiem operacyjnym i zawiera zapis o dokonywaniu amortyzacji przez finansującego. Konsekwencją zakwalifikowania umowy do leasingu finansowego będzie:
- wprowadzenie przedmiotów umowy (tu: samochodów osobowych) do ksiąg korzystającego (tu: spółki) jako środków trwałych, a drugostronnie jako zobowiązania finansowego,
- dokonywanie przez korzystającego odpisów amortyzacyjnych od przedmiotów leasingu (tu: samochodów osobowych) według zasad określonych w art. 32 i 33 ustawy o rachunkowości.
www.LeasingFinansowy.pl - Ewidencja księgowa leasingu:
| Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
| www.AutowFirmie.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
Gofin podpowiada
Kompleksowe opracowania tematyczne
Wskaźniki
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
Kalkulatory
Narzędzia księgowego i kadrowego
Przepisy prawne
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
| ||||||||||||
|
||||||||||||