leasing finansowy, umowa leasingu, przedmiot leasingu, opłata leasingowa
lupa
A A A

Zeszyty Metodyczne Rachunkowości nr 19 (547) z dnia 1.10.2021

Przedmiot umowy leasingu w ewidencji środków trwałych korzystającego

Na podstawie umowy leasingu finansowego zawartej na 3 lata używamy maszynę zaliczoną do grupy 5 KŚT. Dokonaliśmy wpłaty początkowej w wysokości 30% wartości maszyny, na którą leasingodawca wystawił fakturę. Następnie otrzymaliśmy kolejną fakturę na pozostałe 70% wartości maszyny oraz odsetki. Na fakturze wskazano, iż do zapłaty jest kwota w wysokości VAT wykazanego na fakturze. W umowie wskazano również kwotę opłaty za przeniesienie własności po zakończeniu umowy. Jak ustalić wartość początkową przedmiotu umowy leasingu finansowego? Czy opłata za przeniesienie własności zwiększa wartość początkową środka trwałego? Na jakich kontach zaewidencjonować ww. operacje? Czy opłatę odsetkową możemy ująć wstępnie na koncie 65-1, a następnie rozliczać co miesiąc, odnosząc jej część w koszty finansowe?

W praktyce wartością początkową leasingowanych środków trwałych jest wartość, jaka wynika z umowy. Odpowiada ona części kapitałowej wskazanej na fakturze dokumentującej przedmiotową transakcję. Jak wynika z pytania, wartość przedmiotu umowy leasingu wynika wprost z umowy. Zatem wartość tę jednostka powinna przyjąć jako wartość początkową środka trwałego. Element wartości początkowej stanowi także opłata za przeniesienie prawa własności przedmiotu leasingu, nawet gdy nie została ujęta w harmonogramie jako spłata części kapitałowej.

1. Bilansowe zasady ustalania wartości początkowej środka trwałego w leasingu finansowym

Ustawa o rachunkowości nie reguluje szczegółowo kwestii dotyczących umów leasingu. Z treści art. 3 ust. 4 ustawy o rachunkowości wynika jedynie, że w sytuacji gdy umowa, na podstawie której jednostka przyjęła do używania obce środki trwałe na czas oznaczony, spełnia co najmniej jeden z siedmiu warunków wymienionych w tym przepisie, to przedmiot umowy zalicza się do aktywów trwałych korzystającego. Jest to tzw. leasing finansowy. Przed wprowadzeniem przedmiotu leasingu finansowego do ksiąg rachunkowych, korzystający musi w pierwszej kolejności ustalić jego wartość początkową.

Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące ustalenia wartości początkowej przedmiotu leasingu finansowego zawiera pkt 7.2 Krajowego Standardu Rachunkowości nr 5 "Leasing, najem i dzierżawa", w świetle którego na wartość początkową przedmiotu umowy leasingu finansowego składa się cena jego zakupu powiększona o opłatę za zawarcie umowy oraz poniesione przez korzystającego bezpośrednie koszty zawarcia umowy, montażu, fundamentów, przystosowania, ulepszenia i inne podobne. Cenę zakupu ustala się jako wartość niższą spośród: wartości rynkowej przedmiotu leasingu (ustalonej na moment rozpoczęcia leasingu) lub wartości bieżącej opłat leasingowych (ustalonej za pomocą stopy procentowej leasingu lub stopy procentowej korzystającego).

Wartość rynkowa przedmiotu leasingu odpowiada - w większości przypadków - wartości wskazanej w umowie. Jeżeli ustalenie wartości rynkowej przedmiotu leasingu nie jest wiarygodne, to korzystający sam ustala wartość przedmiotu umowy. W tym celu bierze pod uwagę cenę rynkową takiego samego lub podobnego przedmiotu. Jeżeli ustalenie wartości przedmiotu leasingu na podstawie ceny rynkowej nie jest praktycznie możliwe (dotyczy to np. specjalistycznych maszyn i urządzeń dostosowanych wyłącznie do potrzeb korzystającego), to wartość przedmiotu leasingu ustala się drogą zdyskontowania (ustalenia wartości bieżącej) sumy opłat leasingowych wynikających z umowy. W sumie opłat leasingowych objętych dyskontowaniem uwzględnia się opłatę wstępną i opłaty podstawowe. Opłatę końcową uwzględnia się w sumie opłat leasingowych objętych dyskontowaniem wtedy, gdy korzystający zobowiązał się w umowie do jej uiszczenia lub jej poniesienie jest ekonomicznie uzasadnione. Nie bierze się pod uwagę warunkowych opłat leasingowych; ponieważ stanowią one koszt tego okresu, w którym je poniesiono. Zalecaną stopą dyskontową jest stopa procentowa leasingu, czyli stopa dyskontowa aktualna na moment rozpoczęcia leasingu. Ewidencja rat leasingowych wiąże się z podstawowym ich podziałem - na część kapitałową oraz odsetkową. Warto dodać, że tylko część odsetkowa raty leasingowej stanowi koszt uzyskania przychodu.

2. Ujęcie przedmiotu leasingu finansowego oraz opłat w księgach rachunkowych korzystającego

Przedmiot umowy leasingu finansowego korzystający wykazuje w swoich księgach rachunkowych jako składnik aktywów trwałych (np. po stronie Wn konta 01 "Środki trwałe"), a drugostronnie jako zobowiązanie finansowe (np. po stronie Ma konta 24-9/1-2 "Rozrachunki z finansującym z tytułu przedmiotu leasingu").

Korzystający dokonuje odpisów amortyzacyjnych od przedmiotu leasingu finansowego, stosując zasady określone w art. 32 i 33 ustawy o rachunkowości. W sytuacji gdy umowa przewiduje, że po jej zakończeniu korzystający uzyska tytuł własności przedmiotu leasingu (bez dodatkowej opłaty lub za opłatę końcową), dany składnik aktywów amortyzuje się przez okres jego ekonomicznej użyteczności, zgodnie z zasadami amortyzacji (metodą, stawką) stosowanymi przez korzystającego do podobnych własnych składników aktywów.

W przypadku leasingu finansowego opłata podstawowa obejmuje część kapitałową i odsetkową, przy czym część kapitałowa zmniejsza zobowiązanie wobec finansującego z tytułu przekazania mu przedmiotu leasingu, natomiast część odsetkowa obciąża koszty finansowe korzystającego. Opłata za zawarcie umowy zwiększa w całości wartość początkową przedmiotu leasingu finansowego. Z kolei opłatę wstępną i końcową zalicza się z reguły w całości do części kapitałowej.

Jeżeli leasing zarówno podatkowo, jak i księgowo jest umową leasingu finansowego, to na ogół finansujący osobno zgłasza do rozrachunku (wykazuje na fakturze) część kapitałową i odsetkową. Podział opłaty dokonany przez finansującego i przekazany korzystającemu (harmonogram spłat) nie jest dla niego wiążący. Korzystający, także w przypadku otrzymania od finansującego podziału opłaty leasingowej, ustala część kapitałową i odsetkową opłaty leasingowej zgodnie z metodą, wskazaną w przyjętych zasadach (polityce) rachunkowości, tak aby zapewnić porównywalność informacji zawartych w sprawozdaniach finansowych.

Przykład

I. Założenia:

  1. Spółka zawarła umowę leasingu finansowego maszyny na 3 lata. Dane finansowe wynikające z umowy przedstawiają się następująco:

a) cena nabycia netto przedmiotu leasingu: 95.551 zł,

b) wpłata początkowa 30% wartości przedmiotu leasingu: 35.258,32 zł (w tym kwota netto: 28.665,30 zł plus VAT 23%: 6.593,02 zł),

c) wysokość rat leasingowych netto wynosi: 1.998,53 × 35 m-cy = 69.948,55 zł, na którą składa się kapitał w kwocie: 66.885,70 zł i odsetki w kwocie: 3.062,85 zł; pierwsza rata płatna jest we wrześniu 2021 r.,

d) opłata za przeniesienie prawa własności po zakończeniu trwania umowy: 100 zł.

  1. Firma leasingowa wystawiła dwie faktury, tj.:

a) na kwotę: 28.665,30 zł + VAT 23%: 6.593,02 zł,

b) na kwotę: 66.885,70 zł + VAT 23%: 15.383,71 zł (kapitał) + 3.062,85 zł + VAT 23%: 704,46 zł (odsetki); kwota VAT do uregulowania z góry.

  1. Firma leasingowa wystawia co miesiąc noty obciążeniowe.
  2. Zgodnie z polityką rachunkowości spółki podział opłaty na część kapitałową i odsetkową przeprowadza się stosując metodę wewnętrznej stopy zwrotu (IRR).
  3. Wewnętrzna stopa zwrotu jest równa stopie dyskontowej, która zrównuje wartość przedmiotu umowy, pomniejszoną o opłatę wstępną z sumą opłat leasingowych. W przykładzie wynosi ona: 0,2501339%. Do przeprowadzenia obliczeń spółka wykorzystała funkcję IRR arkusza kalkulacyjnego. W sumie opłat leasingowych, jak i w wartości początkowej, spółka uwzględniła opłatę za przeniesienie prawa własności w kwocie: 100 zł. Podział opłaty leasingowej na część kapitałową i odsetkową w poszczególnych miesiącach kształtował się następująco (dla uproszczenia za okres od września do grudnia 2021 r.):
Rata
leasingu
Zobowiązanie
BO
Opłata
leasingowa
Część
kapitałowa
Część
odsetkowa
Zobowiązanie
BZ
1 2 3 4 (3 - 5) 5 (2 × IRR) 6 (2 - 4)
Rozpoczęcie
okresu leasingu
95.551,00 zł
+ 100 zł (opłata za przeniesienie prawa własności)
28.665,30 zł
(opłata wstępna)
28.665,30 zł 0 66.985,70 zł
09/2021 66.985,70 zł 1.998,53 zł 1.830,98 zł 167,55 zł 65.154,72 zł
10/2021 65.154,72 zł 1.998,53 zł 1.835,56 zł 162,97 zł 63.319,16 zł
11/2021 63.319,16 zł 1.998,53 zł 1.840,15 zł 158,38 zł 61.479,01 zł
12/2021 61.479,01 zł 1.998,53 zł 1.844,75 zł 153,78 zł 59.634,26 zł
(...) (...) (...) (...) (...) (...)
  1. Ekonomiczny okres używania maszyny wynosi 5 lat. Spółka przyjęła dla celów bilansowych 20% stopę amortyzacji. Dla uproszczenia ewidencję amortyzacji pominięto.

II. Dekretacja:

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
1. FZ - opłata wstępna:      
   a) opłata wstępna brutto 35.258,32 zł 30 24-9/1-1
   b) VAT naliczony podlegający odliczeniu 6.593,02 zł 22-1 30
   c) opłata wstępna netto 28.665,30 zł 24-9/1-2 30
2. WB - wpłata opłaty wstępnej 35.258,32 zł 24-9/1-1 13-0
3. FZ - opłaty leasingowe (ujęto wyłącznie VAT od sumy opłat):      
   a) VAT do wpłaty na konto firmy leasingowej 16.088,17 zł 30 24-9/1-1
   b) VAT naliczony podlegający odliczeniu 16.088,17 zł 22-1 30
4. WB - wpłata na konto leasingodawcy kwoty VAT 16.088,17 zł 24-9/1-1 13-0
5. OT - przyjęcie środka trwałego do używania: 95.551 zł + 100 zł =  95.651,00 zł 01 24-9/1-2
6. Nota księgowa za opłatę leasingową netto (dla uproszczenia za okres od września do grudnia 2021 r.):      
   a) opłata podstawowa netto: (1.998,53 zł × 4 m-ce) =  7.994,12 zł 30 24-9/1-1
   b) część kapitałowa: 1.830,98 zł + 1.835,56 zł + 1.840,15 zł + 1.844,75 zł =  7.351,44 zł 24-9/1-2 30
   c) część odsetkowa: 167,55 zł + 162,97 zł + 158,38 zł + 153,78 zł =  642,68 zł 75-1 30
7. WB - wpłata rat leasingowych za okres od września do grudnia 2021 r. 7.994,12 zł 24-9/1-1 13-0

III. Księgowania:

Ujęcie przedmiotu leasingu finansowego oraz opłat w księgach rachunkowych korzystającego

Uwaga: W pasywach bilansu spółka wykaże zobowiązanie z tytułu leasingu finansowego w kwocie: 59.634,26 zł (saldo Ma konta 24-9/1-2).

Jeżeli jednostka część odsetkową rat leasingowych zamierza rozliczać za pośrednictwem konta 65-1 "Inne rozliczenia międzyokresowe", to łączną kwotę odsetek wprowadzi do ksiąg rachunkowych, zapisem po stronie Wn konta 65-1, w korespondencji ze stroną Ma konta 24-9/1-2. Oznacza to, że na koncie 24-9/1-2 zostanie ujęta pełna kwota zobowiązania, tj. część kapitałowa i odsetkowa. W takim przypadku w pasywach bilansu zostanie wykazane saldo konta 24-9/1-2 po korekcie o saldo konta 65-1.

Przykład

I. Założenia:

Na podstawie danych z poprzedniego przykładu, przy założeniu, że część odsetkowa obciążająca koszty finansowe jest rozliczana za pośrednictwem konta 65-1 "Inne rozliczenia międzyokresowe".

II. Dekretacja:

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
1. FZ - opłata wstępna:      
   a) opłata wstępna brutto 35.258,32 zł 30 24-9/1-1
   b) VAT naliczony podlegający odliczeniu 6.593,02 zł 22-1 30
   c) opłata wstępna netto 28.665,30 zł 24-9/1-2 30
2. WB - wpłata opłaty wstępnej 35.258,32 zł 24-9/1-1 13-0
3. FZ - opłaty leasingowe (ujęto wyłącznie VAT od sumy opłat):      
   a) VAT do wpłaty na konto firmy leasingowej 16.088,17 zł 30 24-9/1-1
   b) VAT naliczony podlegający odliczeniu 16.088,17 zł 22-1 30
4. WB - wpłata na konto leasingodawcy kwoty VAT 16.088,17 zł 24-9/1-1 13-0
5. Zarachowanie zobowiązania z tytułu umowy leasingu finansowego:      
   a) ogółem rozrachunki z finansującym z tytułu przedmiotu umowy:
        95.551 zł (część kapitałowa) + 3.062,85 zł (część odsetkowa)
        + 100 zł (opłata za przeniesienie praw własności) = 
98.713,85 zł   24-9/1-2
   b) OT - przyjęcie środka trwałego do używania: 95.551 zł + 100 zł =  95.651,00 zł 01  
   c) odsetki z tytułu leasingu 3.062,85 zł 65-1  
6. Nota księgowa za opłatę leasingową netto (dla uproszczenia
za okres od września do grudnia 2021 r.):
     
   a) opłata podstawowa netto: (1.998,53 zł × 4 m-ce) =  7.994,12 zł 30 24-9/1-1
        oraz równolegle 7.994,12 zł 24-9/1-2 30
   b) rozliczenie odsetek za okres od września do grudnia 2021 r.:
        167,55 zł + 162,97 zł + 158,38 zł + 153,78 zł = 
642,68 zł 75-1 65-1
7. WB - wpłata rat leasingowych za okres od września do grudnia 2021 r. 7.994,12 zł 24-9/1-1 13-0

III. Księgowania:

Ujęcie przedmiotu leasingu finansowego oraz opłat w księgach rachunkowych korzystającego

Uwaga: W pasywach bilansu spółka wykaże zobowiązanie z tytułu leasingu finansowego w kwocie: 59.634,26 zł, na którą składa się saldo Ma konta 24-9/1-2 w kwocie: 62.054,43 zł oraz saldo Wn konta 65-1 w kwocie: 2.420,17 zł.

www.LeasingFinansowy.pl - Ewidencja księgowa leasingu:

 Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz,
wejdź do serwisu
www.AutowFirmie.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

marzec 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
2
3
4
6
8
9
10
12
13
14
16
17
18
19
21
22
23
24
26
27
28
29
30
IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
PODATEK DOCHODOWY - przychody, koszty, środki trwałe, amortyzacja, leasing
PODATEK VAT - zasady rozliczania i weryfikacji

Gofin podpowiada

Kompleksowe opracowania tematyczne

Wskaźniki

Bieżące wskaźniki wraz z archiwum

Przepisy prawne

Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone

Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.